Tlenoterapia czynna i bierna - podstawowe pojęcia i zasady dla Ratowników KPP

Tlenoterapia bierna w KPP

Na poziomie kwalifikowanej pierwszej pomocy wspomaganie oddychania poszkodowanych obejmuje stosowanie butli tlenowych i masek do tlenoterapii biernej. Z drugiej strony zapewnienie zastępczego oddychania wiąże się ze stosowaniem aktywnej tlenoterapii, użyciem butli tlenowych i worków samopompujących. Stosowanie tlenoterapii u osób nieprzytomnych wiąże się również z koniecznością prawidłowego udrożnienia dróg oddechowych za pomocą przeznaczonych do tego narzędzi, w tym sprzętu znajdującego się w apteczce R-1. Jednak korzystanie z tych programów wymaga odpowiedniej wiedzy teoretycznej i umiejętności.

Przy wspomaganiu oddychania bardzo ważne jest prawidłowe konstruowanie urządzeń do aktywnej i biernej tlenoterapii zgodnie z zasadą bezpiecznego obchodzenia się z gazem pod ciśnieniem. Stosowanie tlenoterapii biernej to zabieg, w którym przy pomocy odpowiedniego zestawu pozwalamy osobie oddychać powietrzem wzbogaconym dodatkowo stężenie tlenu większe niż w atmosferze. Podczas takiej terapii poszkodowany oddycha sam, ponieważ wzbogacona mieszanina oddechowa znacznie poprawia stan poszkodowanego.

Tlenoterapia czynna

Prawidłowy montaż zestawu do tlenoterapii wymaga użycia sprężonego tlenu. Stosowanie tlenoterapii czynnej różni się od stosowania tlenoterapii w podstawowym założeniu samego zabiegu. Stosuje się ją, gdy u pacjenta/poszkodowanego doszło do zatrzymania oddechu, wtedy gdy ratownik prowadzi oddech zastępczy przy użyciu worka samorozprężalnego. Podczas aktywnej tlenoterapii powietrze wewnątrz worka samopompującego zostaje wzbogacone tlenem – zapewnia to większe rokowanie poszkodowanego.

Tlenoterapia u nieprzytomnego pacjenta

W przypadku nieprzytomnego pacjenta, podczas pierwszego szczególną uwagę należy zwrócić na znaczne zagrożenie dróg oddechowych przez zwiotczały język spadający na gardło. Niezbędne nam narzędzia do udrożnienia dróg oddechowych u osoby nieprzytomnej to:

  • rurka nosowo-gardłowa,
  • rurka ustno-gardłowa,
  • rurka krtaniowa,
  • maska krtaniowa.
  • Ponadto udrożnienie dróg oddechowych znacznie ułatwia oddychanie z użyciem worka samorozprężalnego.

    Rurka Guedela (rurka ustno-gardłowa) to plastikowa forma o drożnym świetle oraz anatomicznym kształcie. Jego właściwe stosowanie zapobiega zablokowaniu dróg oddechowych wiotkim językiem przylegającym do tylnej ściany gardła. Rurka nosowo-gardłowa działa w podobny sposób. Jej zastosowanie zapewnia swobodny przepływ powietrza między atmosferą, i drogami oddechowymi. Ta rurka jest o wiele bardziej tolerowana przez osoby przytomne, w odróżnieniu do rurki Guedela. Maska krtaniowa to urządzenie służące do udrożniania dróg oddechowych w celu zapewnienia wymiany gazowej podczas wentylacji sztucznej. Jej konstrukcja szczelnie przylega do wejścia do krtani i nagłośni, dzięki temu zmniejsza ryzyko wtłoczenia powietrza do żołądka podczas podawania oddechów zastępczych.

    Rurka krtaniowa działa w podobny sposób do maski krtaniowej. Jedyne co je różni to sposób uszczelnienia względem dróg oddechowych. Jeśli chodzi o rurkę krtaniową to za pomocą strzykawki pompujemy balonik, który zapewnia szczelność w drogach oddechowych pacjenta. Prostym, ale niesamowicie skutecznym narzędziem w działaniach ratowniczych jest również ssak mechaniczny. W momencie gdy w gardle lub w jamie ustnej zalega treść, istnieje spore ryzyko zainhalowania jej do płuc, gdy poszkodowany podejmie próbę nabrania powietrza. Bardzo często wtedy dochodzi do zadławienia i do śmierci w jego wyniku. Ssak w szybko sposób usunie treść, dzięki czemu zmniejszy się ryzyko zgonu.