Ratownik a ratownik medyczny
Ratownik to słowo odnoszące się w szerokim ujęciu do wszystkich osób podejmujących działania zmierzające do usunięcia lub złagodzenia skutków nagłych zdarzeń zarówno w stosunku do osób poszkodowanych, jak i środowiska lub dóbr materialnych. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym definiuje pojęcie „Ratownik” i określa minimalne wymagania w zakresie nabywania i używania tego tytułu. Ratownik to osoba po 66 godzinnym kursie uprawniającym do wykonywania zabiegów opublikowanych w rozporządzeniu ministra zdrowia.
Ratownik medyczny to zawód medyczny pozwalający na samodzielne lub na polecenie lekarza wykonywanie medycznych czynności ratunkowych, włącznie z zabiegami naruszającymi powłoki skórne człowieka i podawaniem leków niezbędnych na danym poziomie działań ratowniczych.
Najprościej tłumacząc ratownik to uprawnienia, zaś ratownik medyczny to zawód.
Podstawowym dokumentem stanowiącym o obowiązkach, uprawnieniach i wymogach w obu przypadkach jest Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z 8 września 2006 roku. W art. 10 tej ustawy znajdziemy wymagania dotyczące osób starających się o pracę w zawodzie ratownika medycznego. Przede wszystkim musi być to osoba z pełną zdolnością do czynności prawnych, posługująca się w wystarczającym stopniu językiem polskim i stanie zdrowia wystarczającym do wykonywania czynności ratowniczych. Do uzyskania tytułu ratownika medycznego konieczne jest ukończenie studiów wyższych w stopniu naukowym licencjat na kierunku ratownictwo medyczne.
Do zadań ratownika medycznego należy udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym medycznych czynności ratunkowych udzielanych samodzielnie lub pod nadzorem lekarza, zabezpieczanie osób znajdujących się w miejscu zdarzenia, podejmowanie działań mających na celu zapobieganie zwiększeniu liczby poszkodowanych oraz transport osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. Ponadto do zadań ratownika medycznego należy udzielanie wsparcia psychicznego oraz promocja zdrowia i edukacja zdrowotna, m.in. poprzez prowadzenie zajęć z pierwszej pomocy czy kursów kpp. Co ważne, ratownik medyczny ma obowiązek i prawo do ciągłego doskonalenia swojej wiedzy z zakresu ratownictwa medycznego.
Ratownikiem z kolei zostaje osoba, która ukończyła kurs Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy i zdała państwowy egzamin przed komisją egzaminacyjną.
Zgodnie z Ustawą z dn. 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw tytuł Ratownika może uzyskać osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, zwanego dalej „kursem”, i uzyskaniu tytułu ratownika oraz której stan zdrowia pozwala na udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy.
Ratownik nie posiada tak szerokich uprawnień jak ratownik medyczny, ale uczestniczy w działaniach ratowniczych i również jego zadaniem jest pomoc poszkodowanym. W ramach kwalifikowanej pierwszej pomocy ratownik wykonuje resuscytację krążeniowo-oddechową, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem AED, tamuje krwotoki i opatruje rany, unieruchamia złamania i zwichnięcia, zapewnia ochronę przed wychłodzeniem lub przegrzaniem, prowadzi wstępne postępowanie przeciwwstrząsowe, zapewnia ochronę termiczną, stosuje tlenoterapię bierną czy prowadzi wstępną segregację medyczną. Ponadto ratownik udziela wsparcia psychicznego osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzi ewakuację z miejsca zdarzenia.